VĂN BẢN 2
GẶP KA – RÍP VÀ XI – LA
Trước khi đọc:
Theo bạn người giữ đứng vai trò đứng đầu, lãnh đạo một tập thể cần phải có những ưu điểm vượt trội nào về phẩm chất và năng lực.
Gợi ý trả lời: Người giữ vai trò lãnh đạo phải là người vừa có tài vừa có đức nghĩa là phải hiểu biết, giỏi giang, biết dùng người, sáng suốt, có tầm nhìn xa trông rộng.
Đọc văn bản
Câu 1:” Tôi” ở đây là ai? Chi tiết nào giúp bạn nhận ra điều đó?
Gợi ý trả lời: ”Tôi” ở đây là chỉ Ô-đi-xê. Dựa trên những thông tin đã đọc trước đó mà biết được thuyền trưởng là Ô – đi – xê ” quay lại thuyền và cổ vũ các bạn đồng hành cởi buộc lái ra đi”
Câu 2: Chi tiết ” bụi nước bắn lên” và ”tiếng sóng đập ầm ầm” cho thấy điều gì sắp xảy ra?
Gợi ý trả lời: Chi tiết này cho thấy có một mối hiểm hoạ nào dữ dội sắp đến từ phía đáy nước. Đó là dấu hiệu của chuyện chẳng lành.
Câu 3: Cách nói ” lựa lời dịu ngọt” của Ô-đi-xê trong tình huống này, theo bạn có thực sự cần thiết không và nó có tác dụng gì?
Gợi ý trả lời: Cách nói “lựa lời dịu ngọt” của Ô – đi – xê là rất cần thiết trong tình thế nguy hiểm này. Bởi vì con thuyền sắp đi qua một vùng biển hiểm nguy, những dấu hiệu chẳng lành sẽ tác động đến tâm lý của người lái thuyền. Chẳng ai không run sợ, mất bình tĩnh. Ô – đi – xê trên cương vị một thuyền trưởng phải là chỗ dựa tinh thần cho mọi người nên chỉ những lời ngọt dịu lúc này với có thể xoa dịu nỗi lo lắng đang lớn dần trong họ, cũng là để thể hiện sự quan tâm, thấu hiểu của chàng đối với các bạn mình, tạo nên sức mạnh đồng lòng.
Sau khi đọc
Câu 1: Tóm tắt các sự kiện chính được kể trong văn bản trên và cho biết: theo lời tiên đoán của Xi-ếc-xê, Ô-đi-xê đã căn dặn thủy thủ phải làm những gì để tránh sự quyến rũ nguy hiểm của các nàng Xi-ren?
Gợi ý trả lời:
Tóm tắt sự kiện chính:
- Về đến đảo Ai – ai – ê, sau khi chôn cất cho En – pê – no, Ô – đi – xê cùng các bạn vượt biển tìm về nhà, được nữ thần Xi – ếc – xê báo trước tai hoạ.
- Lên thuyền, Ô – đi – xê lo lắng nên đã nói với mọi người về những gì Xi – ếc – xê căn dặn và bàn với họ kế hoạch lấy sáp bịt vào tai, còn mình thì bị trói đứng. Nhờ điều đó mà họ đã vượt qua nguy hiểm đầu tiên.
- Tiếp theo họ gặp phải hai thuỷ quái khủng khiếp Xi- la, Ka – ríp làm cho con thuyền chao đảo, chúng bắt mất các thuỷ thủ của Ô – đi- xê.
Theo lời tiên tri, các thuỷ thủ phải bịt sáp vào tai để không nghe tiếng hát của nàng Xi – ren, đồng thời trói chặt Ô – đi – xê vào cột để tránh khỏi sự quyến rũ của tiếng hát du dương. Nếu Ô – đi- xê có ra lệnh cởi trói thì hãy trói chặt hơn nữa.
Câu 2: Dù đã có những dự liệu khôn ngoan, đề phòng khả năng xấu nhất, Ô-đi-xê và bạn đồng hành vẫn phải đối mặt với nhiều thử thách bất ngờ. Các chi tiết nào cho thấy điều đó.
Gợi ý trả lời: Những thử thách bất ngờ với Ô – đi – xê và bạn đồng hành:
- Nhưng vì thuyền chúng tôi nhấp nhô trên sóng đi gần đảo quá nên không lọt khỏi mắt các nàng Xi – ren.
- Vừa đi khỏi đảo, bụi nước bắn lên như một màn sương từ những ngọn sóng lớn và nghe tiếng sóng đập ầm ầm.
- Các bạn tôi sợ quá đánh tuột cả mái chèo..thuyền đứng ngay lại
- Mỏi mắt nhìn khắp dãy núi đá mờ mịt hơi sương mà vẫn không thấy Xi – la.
- một bên là Xi-la, một bên là Ka-ríp ùng ục ngốn nước biển. Khi nhả nước ra, cả biển khơi sôi lên như nước trong chảo, bọt nước phun lên cao và rơi xuống hai dãy núi. Khi nuốt nước vào, biển sùng sục cuộn lên, vách đá xung quanh kêu réo, đáy biển lộ ra mặt cát đen thẫm.
Câu 3: Việc sử dụng ngôi kể thứ nhất trong văn bản trên có ưu thế gì so với ngôi thứ ba?
Gợi ý trả lời: Việc sử dụng ngôi kể thứ nhất theo lời của nhân vật chính cũng là Ô- đi- xê giúp câu chuyện trở nên sinh động, chân thực thông qua cảm nhận, trải nghiệm của chính nhân vật. Đây cũng là mảnh đất để Ô – đi- xê thể hiện suy nghĩ có chiều sâu đồng thời nhân vật chính trong câu chuyện hiện gần gũi hơn với người đọc.
Câu 4: Hình tượng những quái vật biển như Ka-ríp, Xi-la được xây dựng từ hiện tượng tự nhiên nào? Các hiện tượng ấy giúp bạn hình dung như thế nào về không gian, thời gian sử thi?
Gợi ý trả lời: Hình tượng Ka – rip, Xi – la gợi cho chúng ta về hiện tượng đá ngầm trên biển và vòi rồng, lóc xoáy.
Nhận xét về không gian, thời gian sử thi: Thời gian sử thi thuộc về quá khứ cộng đồng, gắn với xã hội cổ đại hoặc xã hội phong kiến. Không gian sử thi hoang sơ, kỳ vĩ gắn với cuộc phiêu lưu và kỳ tích của những vị anh hùng.
Câu 5: Phân tích một số chi tiết thể hiện bản lĩnh của Ô-đi-xê trong vai trò một người lãnh đạo trước những khó khăn, thử thách mà chàng và các bạn đồng hành phải đối mặt.
Gợi ý trả lời:
- Khi được báo trước về những thử thách, nguy hiểm gặp phải trên đường trở về, Ô – đi- xê đã cùng trao đổi, phân tích, bàn bạc cách giải quyết cùng các thuỷ thủ. Hơn thế nữa, chàng xưng hô với mọi người là “các bạn” đặt họ ngang hàng chứ không xem là đày tớ => điều này chứng tỏ Ô- đi- xê là người lãnh đạo biết tôn trọng, minh bạch.
- Chàng dùng sáp nhét vào tai thuỷ thủ để họ không nghe tiếng hát của nàng Xi – ren. Còn bản thân mình thì căn dặn các bạn phải trói chặt nếu có ra lệnh mở trói thì hãy trói thêm => Thể hiện sự thông minh, bản lĩnh kiên định trước mọi cám dỗ.
- Lúc xuất hiện những dấu hiệu của nguy hiểm từ biển, các thuỷ thủ lo sợ buông mái chèo. Ô – đi – xê vẫn giữ bình tĩnh dùng những lời ngọt dịu để động viên họ. Cái khéo của chàng là dùng chiến công của quá khứ họ đã vượt qua tên Xi – clôp để nhắc nhở mọi người vững lòng tin ở sức mạnh bản thân.
Câu 6: Nêu cảm hứng chủ đạo của đoạn trích.
Gợi ý trả lời: Cảm hứng chủ đạo của đoạn trích ca ngợi trí tuệ, dũng khí, nghị lực của con người cùng khát vọng chinh phục thế giới tự nhiên.
