ĐỌC MỞ RỘNG THEO THỂ LOẠI
CUỘC TU BỔ LẠI CÁC GIỐNG VẬT
(Thần thoại Việt Nam)
Hướng dẫn đọc
Câu 1: Bạn hãy đọc văn bản Cuộc tu bổ lại các giống vật và tự kiểm tra kĩ năng đọc hiểu thể loại thần thoại bằng cách điền thông tin vào bảng sau.
Gợi ý điền vào bảng:
| Những đặc điểm chính | Nhận xét (kèm bằng chứng, nếu có) |
| Nhân vật | Nhân vật chính là các vị thần có khả năng sáng tạo muôn loài gồm Ngọc Hoàng, ba vị thiên thần cùng các loài động vật chó, vịt, các loài chim.
Ngọc Hoàng là đấng tối cao, sáng tạo muôn loài nhưng vì quá nhiều việc thêm thiếu nguyên liệu, vội vàng nên đã tạo ra nhiều thiếu sót “có một số động vật cơ thể cấu tạo chưa được đầy đủ: có con thiếu cánh, có con thiếu chân..” Ba vị Thiên thần làm việc có tâm, có trách nhiệm sửa chữa những chỗ thiếu hụt mà Ngọc Hoàng gây ra. “bẻ chân ghế chắp một chân cho con vịt và một chân sau bị thiếu cho con chó”.
|
| Không gian | Xuống núi, hạ giới, trên trời
Không gian không được nhắc đến cụ thể nhưng người đọc có thể hình dung câu chuyện diễn ra ở trần gian.
|
| Thời gian | Trước khi sáng tạo ra con người, có nghĩa là rất xa xưa, thời sơ khởi. |
| Cốt truyện | Xoay quanh việc Ngọc Hoàng sáng tạo và các loài vật và do sự thiếu nguyên liệu và tính vội vàng nên rất nhiều loài chưa đầy đủ cơ thể dẫn đến việc phải tu bổ sau này.
Có thể thấy cốt truyện hấp dẫn ở ý nghĩa phản ánh hiện thực thông qua trí tưởng tượng của con người. Tất cả sự sống cần phải có quá trình dài hoàn thiện. |
| Nhận xét chung | Câu chuyện thần thoại đã phản ánh được quá trình hình thành nên thế giới muôn loài với những đặc điểm của từng loài. Qua đó ta thấy được trí tưởng tượng phong phú và khát vọng hiểu biết, lý giải thế giới của người xưa. |
Câu 2: Truyện Cuộc tu bổ lại các giống vật có gì giống và khác truyện Prô-mê-tê và loài người ?
Gợi ý trả lời:
Giống nhau: Cả hai truyện đều là truyện thần thoại với những đặc điểm chung của thể loại về không gian, thời gian, cốt truyện, nhân vật. Cả hai cùng giải thích sự ra đời của vạn vật do bàn tay sáng tạo của các vị thần. Trong truyện Cuộc tu bổ lại các giống vật là do Ngọc Hoàng sáng tạo nên, cũng vì những thiếu sót mà dẫn đến việc tu bổ, sửa chữa sau này của ba vị Thiên thần. Truyện Prô-mê-tê và loài người thì vạn vật do Ê-pi-mê-tê tạo nên và nhân vật này cũng có tính lơ đãng dẫn đến những thiếu soát khiến Prô-mê-tê nhọc công sửa lại.
Khác nhau:
- Cuộc tu bổ lại các giống vật là thần thoại Việt Nam, Prô-mê-tê và loài người là thần thoại Hy Lạp.
- Ngọc Hoàng trong Cuộc tu bổ lại các giống vật do tính vội vàng và thiếu nguyên liệu nên khiến con vật bị thiếu bộ phận còn Ê-pi-mê-tê do ngốc nghếch mà quên đi con người.
- Cuộc tu bổ lại các giống vật là quá trình tu bổ, hoàn thiện của con vật. Trong khi đó Prô-mê-tê và loài người lý giải vì sao các con vật đều có đặc ân bảo vệ mình đặc biệt là đặc ân mà con người có được từ thần là ngọn lửa.
Câu 3: Bạn rút ra bài học gì về cách đọc thể loại thần thoại sau khi đọc truyện trên ?
Gợi ý trả lời:
Để đọc và hiểu được truyện thần thoại chúng ta cần:
- Chú ý tên nhân vật, không gian, thời gian, nắm được cốt truyện
- Không nên dùng thế giới quan của khoa học và cách lý giải đời sống ở thời điểm hiện tại mà đánh giá truyện.
- Thái độ tôn trọng, trân trong những giá trị văn hoá tinh thần mà người xưa tạo nên.
- luận điểm và lý lẽ, dẫn chứng kèm theo.
- Khi viết bài cần tuân thủ sự mạch lạc, liên kết giữa các câu, các đoạn văn trong bài, giữa các luận điểm, lý lẽ và dẫn chứng.
