Thực hành Tiếng Việt
Câu 1: Chỉ ra lỗi thiếu mạch lạc trong những đoạn trích dưới đây và nêu cách sửa:
a. Trong ca dao Việt Nam, những bài hát về tình yêu nam nữ là những bài nhiều hơn tất cả. Họ yêu gia đình, yêu cái tổ ấm cùng nhau chung sống, yêu nơi chôn rau cắt rốn. Họ yêu người làng, người nước, yêu từ cảnh ruộng đồng, đến công việc trong xóm, ngoài làng. Tình yêu đó nồng nhiệt, đằm thắm và sâu sắc. (Dẫn theo Bùi Minh Toán)
Gợi ý trả lời: Lỗi lạc chủ đề, có thể sửa lại bằng cách:
Trong ca dao Việt Nam, những bài hát về tình tình cảm gia đình, tình yêu quê hương đất nước là những bài nhiều hơn tất cả
b.Qua Truyện Thần trụ Trời, ta thấy người cổ nhận thức và lí giải cách hình thành thế giới rất giản đơn. Trời đất ban đầu dính vào nhau.
Gợi ý trả lời: Lỗi thiếu hụt chủ đề, phần lý giải ở sau câu chủ đề chưa giải thích thoả đáng nội dung chủ đề. Có thể sửa lại bằng cách thêm vào đoạn văn những câu lý giải bổ sung.
Ví dụ: Qua Truyện Thần trụ Trời, ta thấy người cổ nhận thức và lí giải cách hình thành thế giới rất giản đơn. Trời đất ban đầu dính vào nhau. Sau đó, thần trụ Trời mới làm nên chiếc cột to lớn chống trời và từ đó trời và đât tách biệt nhau.
c.Hình tượng người nông dân trong văn học hiện thực phê phán có những nét đẹp truyền thống. Nếu đặt họ bên những nhân vật phản diện như Nghị Lai, Nghị Quế, thì họ hoàn toàn đối lập với bản chất kệch cỡm, nhố nhăng, tàn ác của bọn quan lại. Chị Dậu không như Thúy Kiều hay Kiều Nguyệt Nga khi gặp hoạn nạn thì vào cõi Phật để hưởng chút bình an, mà chị đấu tranh bảo vệ nhân phẩm.(Dẫn theo Bùi Minh Toán)
Gợi ý trả lời: Lỗi lạc chủ đề: câu chủ đề nhắc về người nông dân tron văn học hiện thực phê phán nên câu (3) nói về hai nhân vật của văn học Trung Đại Thuý Kiều, Kiều Nguyệt Nga là không hợp chủ đề. Nên sửa lại
Hình tượng người nông dân trong văn học hiện thực phê phán có những nét đẹp truyền thống. Nếu đặt họ bên những nhân vật phản diện như Nghị Lai, Nghị Quế, thì họ hoàn toàn đối lập với bản chất kệch cỡm, nhố nhăng, tàn ác của bọn quan lại. Khi gặp hoạn nạn, chị Dậu không buông xuôi mà chị đấu tranh bảo vệ nhân phẩm.(Dẫn theo Bùi Minh Toán)
Câu 2: Sắp xếp những câu văn dưới đây theo trình tự hợp lí để tạo thành đoạn văn mạch lạc
a.(1) Cần ghi nhớ tuyệt đối không được hứa cho qua để lấy lòng. (2) Trước hết, chúng ta phải biết coi trọng lời hứa, không gian dối với mình và với người. (3)Người xưa có câu: Một lần thất tín, vạn lần bất tin. (4) Nếu cảm thấy không chắc chắn hoặc lời hứa ấy vượt quá khả năng của mình, chúng ta không nên vội hứa hẹn. (5) Chúng ta nên làm gì để có thể giữ chữ tín của mình?
Gợi ý sắp xếp: 3, 5, 2, 1, 4
b.(1)Bản tên là Hua Tát. (2) Từ thung lũng Hua Tát đi ra bên ngoài có nhiều lối đi. (3) Xung quanh hồ, khi thu đến, hoa cúc dại nở vàng đến nhức mắt. (4) Ở Tây Bắc có một bản nhỏ người Thái đen nằm cách chân đèo Chiền Đông chừng dặm đường. (5) Lối đi chính rải đá, vừa bằng một con trâu. (6) Bản Hua Tát ở thung lũng hẹp và dài, ba bề bốn bên là núi cao bao bọc, cuối thung lũng có một hồ nước nhỏ, nước gần như không bao giờ cạn. (7) Hai bên lối đi đầy những cây mè loi, tre, vầu, bứa, muỗm và hàng trăm thứ dây leo không biết gọi tên là gì.
Gợi ý sắp xếp: 4-1-6-3-2-5-7
Câu 3: Chỉ ra và nêu cách sửa lỗi liên kết trong những trường hợp sau:
a. Ngoài sân vang lên tiếng guốc khua lộp cộp. Và tôi không nghe thấy gì.
b. Trong quá trình tồn tại và phát triển, kho tàng thần thoại Hy Lạp đã trải qua nhiều biến đổi, pha trộn rất phức tạp. Tuy nhiên, những gì còn lưu giữ được đến hiện nay về thần thoại Hy Lạp không phải ở dạng nguyên sơ nhất.
c. Văn bản Đi san mặt đất giúp người đọc hiểu về quá trình tạo lập thế giới trong nhận thức của người Lô Lô xưa. Họ còn khá giản đơn. Họ cũng đã hiểu được vai trò của con người trong việc cải tạo thiên nhiên.
d. Hiếu rất thích đọc truyện Mười hai sứ quân. Em đã học được nhiều bài học quý giá ở họ.
Gợi ý trả lời:
a. Câu đã dùng sai phương tiện liên kết.
Có thể sửa lại: Ngoài sân vang lên tiếng guốc khua lộp cộp. Tuy nhiên/ nhưng, tôi không nghe thấy gì.
b. Câu đã dùng sai phương tiện liên kết.
Có thể sửa lại: Trong quá trình tồn tại và phát triển, kho tàng thần thoại Hy Lạp đã trải qua nhiều biến đổi, pha trộn rất phức tạp. Vì vậy/ thế nên/ do đó/ vì thế những gì còn lưu giữ được đến hiện nay về thần thoại Hy Lạp không phải ở dạng nguyên sơ nhất.
c. Câu đã thiếu phương tiện liên kết:
Có thể sửa lại: Văn bản Đi san mặt đất giúp người đọc hiểu về quá trình tạo lập thế giới trong nhận thức của người Lô Lô xưa. Họ còn khá giản đơn. Tuy vậy/ tuy nhiên/ dù vậy Họ cũng đã hiểu được vai trò của con người trong việc cải tạo thiên nhiên.
d. Câu thiếu phương tiện liên kết
Có thể sửa lại: Hiếu rất thích đọc truyện Mười hai sứ quân. Qua truyện/ qua đó Em đã học được nhiều bài học quý giá ở họ
TỪ ĐỌC ĐẾN VIẾT
Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) chia sẻ suy nghĩ của bạn về một truyện thần thoại mà bạn cho là đặc sắc.
Gợi ý làm bài:
Từ xưa, con người luôn có mong muốn lý giải về nguồn gốc hình thành trời đất, sinh vật và cả con người nên tưởng tượng ra những câu chuyện thần thoại mang màu sắc thần thánh, phi thường. Dựa trên niềm tin về tôn giáo, tín ngưỡng của mỗi dân tộc mà câu chuyện về các vị thần có màu sắc khác nhau. Ở Việt Nam câu chuyện về các vị thần gắn với thời kỳ khai sinh vũ trụ và buổi đầu con người biết lao động, làm ra của cải, tạo nên nếp sống, văn hoá sơ khai. Câu chuyện về Thần Lúa là một trong những câu chuyện tạo được ấn tượng mới mẻ trong lòng em. Chuyện kể về một vị thần nữ con gái Ngọc Hoàng, có tính cách hay dỗi hờn. Nữ thần Lúa được nhiệm vụ coi sóc lương thực cho người trần gian bằng cách điều khiển hạt lúa tự đơm bông, tự chín rồi về đến sân nhà con người. Tự thành gạo mà giúp con người no bụng. Nhưng vì một cô gái lười biển, cáu bẩn nên nữ thần đã giận và rút lại tất cả những đặc ân dành cho con người. Từ đấy để có được bữa cơm ngon, con người phải ra đồng gặt hái, gieo trồng, cày bừa, lại phải xay, giã, giần, sàng vô cùng vất vả mà có khi lúa chẳng đầy đồng. Thế nên để cảm tạ ơn của thần Lúa và xin thần ban cho mùa màng bội thu, hằng năm người Việt cổ vẫn tổ chức lễ hội đình làng cúng bái thần Lúa. Câu chuyện có những yếu tố kỳ ảo về nữ thần nhưng cũng thật gần gũi khi lý giải vì sao người nông dân phải vất vả để làm ra hạt gạo như thế. Chẳng những cốt truyện hấp dẫn mà nhân vật nữ thần Lúa cũng đặc sắc bởi vì bà cũng như tính cách người con gái dễ hờn dỗi. Đọc câu chuyện giúp em hiểu thêm về giá trị lao động của người nông dân cũng như trân trọng hạt ngọc mà trời ban tặng. Đó cũng là tâm thức của ngừoi Việt luôn quý trọng sức lao động, quý trọng người làm ra hạt gạo.
